"Οι άνθρωποι έχουν τόσο χειραγωγήσει την έννοια της ελευθερίας ώστε στο τέλος να φτάνει να σημαίνει το δικαίωμα των ισχυροτέρων και των πλουσιοτέρων να παίρνουν απ' τους πιο αδύναμους και φτωχότερους ό,τι έχουν ακόμα στα χέρια τους. Οι προσπάθειες να αλλάξει αυτό αντιμετωπίζονται ως αξιόμεμπτες εισβολές στον χώρο της ίδιας της ατομικότητας που, με την λογική της ελευθερίας αυτής, έχει αποσυντεθεί σε ένα διαχειριστικού τύπου κενό. Αλλά το αντικειμενικό πνεύμα της γλώσσας γνωρίζει καλύτερα. Τα γερμανικά και τα αγγλικά κρατούν την λέξη "ελεύθερο" για πράγματα και υπηρεσίες που δεν κοστίζουν τίποτε. Πέρα απ' την κριτική της πολιτικής οικονομίας, αυτό μαρτυρά την ανελευθερία που ενυπάρχει στην ίδια την ανταλλακτική σχέση· δεν υπάρχει ελευθερία όσο τα πάντα έχουν την τιμή τους, και στην πραγμοποιημένη κοινωνία τα πράγματα που εξαιρούνται από τον μηχανισμό των τιμών υπάρχουν μόνο ως αξιοθρήνητα απομεινάρια. Με μια προσεκτικότερη εξέταση ανακαλύπτεται ότι και αυτά έχουν τελικά την τιμή τους, ότι είναι προσφορές που δίνονται πακέτο με εμπορεύματα ή τουλάχιστο με την ωμή κυριαρχία: τα πάρκα κάνουν τις φυλακές περισσότερο ανεκτές για αυτούς που δεν είναι κλεισμένοι σ' αυτές. Για ανθρώπους με ελεύθερο, αυθόρμητο, ήρεμο και ατάραχο χαρακτήρα όμως, για αυτούς που αντλούν την ελευθερία ως προνόμιο απ' την ανελευθερία, η γλώσσα επιφυλάσσει σε ετοιμότητα ένα κατάλληλο όνομα: αυτό της αναίδειας."
"Μηνύματα μέσα σε μπουκάλι"
Th. Adorno
Th. Adorno
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου